با وجود قطعی های مکرری که شاهدش هستیم، باید حتما به سراغ دیزل ژنراتور برویم. در کنار فواید متعددی که در این تجهیزات می بینیم، معایبی مثل آلایندگی های دیزل ژنراتور نیز وجود دارد. این دستگاه های پرکاربرد به دلیل ماهیت سوخت فسیلی خود، انواع گازها و ذرات آلاینده را در محیط منتشر می کنند.
شناخت این آلاینده ها که طیف وسیعی از ترکیبات مضر همچون مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق را شامل می شوند، بسیار اهمیت دارد و گام اول در جهت مدیریت اثرات زیست محیطی آن هاست. این در این مقاله از مجموعه سازند به بررسی جامع آلایندگی های این تجهیزات و راهکارهای کاهش آن می پردازیم.
جهت خرید دیزل ژنراتور VOLVO کلیک کنید
بررسی ترکیبات شیمیایی موجود در آلایندگی های دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتورها در حین فرآیند احتراق سوخت، مجموعه ای از ترکیبات شیمیایی مضر را تولید می کنند، که می توانیم آن ها را به عنوان آلایندگی های دیزل ژنراتور معرفی کنیم.
این ترکیبات شامل گازهای خطرناکی مانند دی اکسید کربن (CO₂) هستند، که یکی از عوامل اصلی گرمایش جهانی و تغییرات آب وهوایی است، یکی دیگر از ترکیبات این آلایندگی مونوکسید کربن (CO) می باشد، که گازی بی بو و بی رنگ است و باعث مسمومیت شدید تنفسی می گردد.
البته در آن ها اکسیدهای نیتروژن (NOx) وجود داشته، از ترکیب نیتروژن و اکسیژن در دمای بالا تشکیل می شوند. همچنین اکسید گوگرد (SO₂) که ناشی از وجود گوگرد در سوخت دیزل است و همچنین ذرات معلق (PM) که از ترکيبات کربنی و سایر مواد تشکیل شده اند، در آن ها وجود دارد.
این آلایندگی های دیزل ژنراتور هر کدام به طریقی بر محیط زیست و سلامت انسان تأثیر منفی می گذارند. به گونه ای که دی اکسید کربن با ایجاد اثر گلخانه ای موجب افزایش دمای کره زمین می شود.
مونوکسید کربن با اختلال در اکسیژن رسانی بدن می تواند منجر به عوارض جدی سلامتی گردد، اکسیدهای نیتروژن و دی اکسید گوگرد در تماس با رطوبت هوا به اسید تبدیل شده و باعث تشکیل باران های اسیدی می گردند، که به ساختمان ها، جنگل ها و اکوسیستم های آبی آسیب می زند.
همین طور ذرات معلق نیز به دلیل اندازه میکروسکوپی قادرند به اعماق ریه نفوذ کرده و باعث بروز یا تشدید بیماری های تنفسی مانند آسم، برونشیت و سایر مشکلات ریوی شوند.
چند نمونه آلایندگی های دیزل ژنراتور وجود دارد؟
اگر دوست دارید با انواع آلایندگی های دیزل ژنراتور آشنا شوید، لطفا به موارد زیر دقت بفرمایید؛
-
دود سیاه
دود سیاه یکی از نشانه های مشکل در دیزل ژنراتور است و معمولاً نشانه احتراق ناقص سوخت می باشد. این دود زمانی به وجود می آید، که سوخت و هوا به خوبی ترکیب نشوند. برای اضافه کردن سوخت به دلایل مختلف از جمله کمبود اکسیژن یا تنظیمات نادرست موتور، این مشکل پیش می آید.
گرفتگی فیلتر هوا یا کیفیت پایین گازوئیل هم عامل این دود خواهد بود. در واقع، دود سیاه حاوی ذرات دوده و کربن است که به هیچ عنوان برای محیط زیست خوب نیستند. علاوه بر این، این دود نشان دهنده کاهش راندمان موتور و افزایش مصرف سوخت نیز می باشد.
-
دود سفید
دود سفید نیز از جمله آلایندگی های دیزل ژنراتور بوده، که معمولاً به صورت ابری از اگزوز دیزل ژنراتور خارج می شود، این دود نشان دهنده وجود رطوبت در سیستم سوخت است. این دود به دلایل مختلفی مانند وجود آب در مخزن سوخت یا نشت مایع خنک کننده به داخل محفظه احتراق به وجود می آید.
همچنین در هوای بسیار سرد، احتمال داشته، دود سفید به صورت موقتی ظاهر شود، زیرا موتور فرصت کافی برای گرم کردن سوخت را ندارد. اگر این مشکل دائمی شود، نشانه ای از مشکلات جدی تری مانند خرابی در سیستم خنک کننده خواهد بود. در هر صورت، مشاهده این دود نیاز به بررسی دقیق و فوری دارد.
-
دود آبی
دود آبی رنگ نیز یکی از آلایندگی های دیزل ژنراتور بوده، که بوی خاصی به همراه دارد، نشان می دهد که روغن موتور در حال سوختن است. این مشکل معمولاً به سایش یا خرابی اجزای موتور برمی گردد. هنگامی که رینگ های پیستون یا گایدهای سوپاپ فرسوده می شوند، روغن به راحتی به داخل سیلندرها نفود می کند.
در این شرایط، روغن در دمای بالا می سوزد و دود آبی رنگی به وجود می آید. همچنین استفاده از روغن نامناسب یا رقیق شدن روغن نیز قادر بوده، این مشکل را بدتر کند. دود آبی نه تنها نشان دهنده یک مشکل جدی است، بلکه کارایی موتور را کاهش می دهد و باعث خرابی بیشتر اجزای آن می گردد.
چگونه می توان جلوی آلایندگی های دیزل ژنراتور را گرفت؟
برای این که شاهد تشدید آلایندگی های دیزل ژنراتور نباشیم و جلوی آن ها را بگیریم، می توانیم راهکار های زیر را دنبال کنیم؛
-
استفاده از سوخت با کیفیت
انتخاب سوخت مرغوب و استاندارد، بنیادی ترین گام در مسیر کاهش آلایندگی دیزل ژنراتورها به شمار می رود. گازوئیل با که حاوی حداقل میزان گوگرد می باشد، شرایط احتراق کامل و بهینه را فراهم می سازد.
این نوع سوخت نه تنها از تشکیل رسوبات کربنی و تولید ذرات معلق مضر جلوگیری می نماید، بلکه با کاهش انتشار گازهای سمی همچون اکسیدهای گوگرد، نقش مؤثری در حفظ سلامت هوا ایفا خواهد کرد. بهره گیری از سوخت های درجه یک، ضمن افزایش بازدهی موتور، هزینه های تعمیر و نگهداری را نیز به طور محسوسی کاهش می دهد.
-
تعویض منظم فیلترهای هوا و سوخت
فیلترهای هوا و سوخت، خط مقدم دفاع در برابر ورود آلایندگی های دیزل ژنراتور به سیستم موتور محسوب می شوند. این قطعات حیاتی با جلوگیری از نفوذ ذرات معلق و ناخالصی ها، از ایجاد احتراق ناقص و تولید دود سیاه پیشگیری می نمایند.
انجام سرویس دوره ای و تعویض به موقع این فیلترها، جریان هوای مطلوب و سوخت رسانی مناسب را تضمین نموده و در نتیجه به کاهش چشمگیر انتشار گازهای آلاینده می انجامد. توجه به این موضوع ساده ولی حیاتی، ضمن افزایش عمر مفید دستگاه، سهم ارزشمندی در حفظ محیط زیست دارد.
-
بهره گیری از سیستم های پاک سازی دود
فناوری های نوین در آلایندگی های دیزل ژنراتور بسیار موثر است. سیستم هایی مانند فیلترهای DPF و کاتالیست های اکسایشی، قادرند ذرات معلق و گازهای نیتروژنی را قبل از خروج از اگزوز، به مواد بی ضرر تبدیل نمایند.
این تجهیزات پیشرفته با به دام انداختن آلاینده ها و انجام فرآیندهای شیمیایی کنترل شده، سهم بسزایی در بهبود کیفیت هوا ایفا می کنند. سرمایه گذاری در این زمینه نه تنها یک اقدام مسئولانه زیست محیطی است، بلکه موجب ارتقای استانداردهای عملکردی دستگاه نیز می گردد.
-
استفاده از موتورهای پیشرفته و بهینه شده
نسل جدید دیزل ژنراتورها با بهره گیری از فناوری های روز، تأثیر بزرگی در عرصه کاهش آلایندگی های دیزل ژنراتور ایجاد کرده اند. این موتورها با دارا بودن سیستم های کنترل الکترونیکی پیشرفته، تزریق سوخت دقیق و زمان بندی بهینه احتراق، شرایط ایده آلی برای سوختن کامل فراهم می نمایند.
طراحی نوین محفظه احتراق و سیستم های بازیابی حرارت در این موتورها باعث شده، تا شاهد افزایش بازدهی حرارتی و کاهش همزمان مصرف سوخت و تولید گازهای آلاینده باشیم. به کارگیری این فناوری ها، گامی بلند بوده، که سبب توسعه پایدار و حفظ محیط زیست خواهد شد.
-
نصب فیلترهای آبگیر
وجود رطوبت در سوخت دیزل، یکی از عوامل مهم در ایجاد احتراق ناقص و تولید آلایندگی های دیزل ژنراتور هاست. فیلترهای آبگیر با جداسازی مؤثر آب و ناخالصی های مایع از سوخت، جلوی بروز مشکلات متعددی را می گیرد.
این تجهیزات با حفظ کیفیت سوخت، از تشکیل دود سفید و خوردگی قطعات حساس سیستم سوخت رسانی پیشگیری نموده و عملکرد پایدار دستگاه را تضمین می نمایند. استفاده از این فیلترها ضمن کاهش هزینه های تعمیراتی، سهم قابل توجهی در کاهش آلودگی هوای ناشی از عملکرد دیزل ژنراتورها دارد.
-
افزایش کارایی سیستم سوخت رسانی
بهبود و بهینه سازی سیستم سوخت رسانی، عاملی کلیدی در رسیدن به احتراق کامل و حذف آلایندگی های دیزل ژنراتور است. تنظیم دقیق انژکتورها، استفاده از افزودنی های مناسب سوخت و کالیبره کردن پمپ های سوخت، از جمله اقدامات مؤثر در این زمینه محسوب می شوند.
این اقدامات موجب پخش شدن یکنواخت سوخت، افزایش راندمان احتراق و کاهش تولید گازهای مضر مانند مونوکسید کربن و همین طور هیدروکربن های نسوخته می گردد.
-
نگهداری و تنظیم دوره ای موتور
برنامه منظم نگهداری پیشگیرانه، اقدامی موثر جهت آلایندگی های دیزل ژنراتور می باشد. این برنامه شامل بازدید دوره ای موتور، تنظیم به موقع اجزای مختلف، تعویض روغن و فیلترها و بررسی سلامت سیستم اگزوز می باشد. رعایت اصول نگهداری صحیح، نه تنها از تولید آلاینده های اضافی جلوگیری می کند، بلکه موجب افزایش عمر مفید دستگاه و کاهش هزینه های عملیاتی می گردد.
کلام آخر
آلایندگی های دیزل ژنراتور به عنوان چالشی مهم در تقابل توسعه انرژی و حفظ محیط زیست شناخته می شوند. این دستگاه ها با تولید گازهای مضر و ذرات معلق، اثرات قابل توجهی بر سلامت انسان و اکوسیستم بر جای می گذارند.
با این حال، با به کارگیری راهکارهای عملی از جمله استفاده از سوخت با کیفیت، نگهداری دوره ای و فناوری های پالایش دود، می توان این آلایندگی ها را به میزان محسوسی کاهش داد. توجه به این موارد نه تنها موجب بهینه سازی عملکرد دستگاه می شود، بلکه گامی بلند در جهت تحقق توسعه پایدار و حفظ سلامت محیط زیست خواهد بود.
